Hướng dẫn vắt sữa bằng tay không đau, sữa về nhiều các mẹ nên biết

Thứ Sáu, 26/09/2025

CÔNG TY CỔ PHẦN THIẾT BỊ MẸ VÀ BÉ TOPGIAKIDS

Các chuyên gia y tế khuyên rằng mẹ nên nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong vòng 6 tháng kể từ lúc sinh để trẻ phát triển một cách toàn diện. Bên cạnh cho con ti trực tiếp, mẹ cũng nên vắt sữa bằng tay cho vào bình bú để cho con sử dụng. Để biết cách vắt sữa mẹ bằng tay cũng như các lưu ý trong quá trình vắt sữa, mời các bạn cùng TopGiaKids theo dõi nội dung dưới đây.

Thế nào là vắt sữa bằng tay?

Vắt sữa bằng tay là kỹ thuật sử dụng tay để ép nhẹ bầu ngực, kích thích tuyến sữa tiết ra mà không cần máy móc. Phương pháp này mô phỏng nhịp bú tự nhiên của bé, giúp làm rỗng tuyến sữa, duy trì nguồn cung cấp sữa cho bé. Phương pháp này đảm bảo bé được hưởng nguồn sữa mẹ dồi dào cả khi mẹ và bé ít có điều kiện gần nhau, bé sinh non hoặc đang cần chăm sóc đặc biệt hoặc khi mẹ quá bận rộn.

Mẹ có thể lựa chọn vắt sữa mẹ bằng tay hoặc sử dụng máy hút sữa. Các loại máy hút sữa hiện nay rất đa dạng về kiểu dáng, kích cỡ, phù hợp với từng cơ địa và nhu cầu khác nhau. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả và an toàn, mẹ nên tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi sử dụng. Song song với đó, mẹ cũng cần đặc biệt chú ý vệ sinh sạch sẽ, tiệt trùng bình chứa và phụ kiện máy trước mỗi lần vắt.

Trên thực tế, nhiều mẹ cảm thấy vắt sữa bằng tay mang lại sự chủ động và thoải mái hơn. Ngược lại, một số người thích dùng máy hút sữa hơn vì có thể tiết kiệm thời gian và công sức. Bởi vậy, lựa chọn phương pháp nào còn phụ thuộc vào thói quen, điều kiện sức khỏe và lối sống của từng mẹ bỉm sữa.

Ưu điểm khi dùng tay vắt sữa

So với máy hút sữa, vắt tay là phương pháp hoàn toàn miễn phí, không cần đầu tư dụng cụ, dễ thực hiện mọi lúc mọi nơi. Giả sử nếu gia đình đi du lịch và bạn quên mang máy hút sữa thì có thể vắt sữa bằng tay để cho bé ăn.

Ngoài ra, vắt tay kích thích phản xạ oxytocin mạnh mẽ, giúp sữa về nhanh, giảm tắc tia tới 80%, tránh viêm vú và giữ ngực săn chắc không xệ. Quan trọng là mẹ có thể kiểm soát được lực ép, tránh đau rát núm vú, đồng thời tăng gắn kết cảm xúc khi vắt sữa trực tiếp cho bé bú.

Một lợi ích khác của vắt sữa mẹ bằng tay là thao tác vắt và massage ngực sẽ làm mệt bầu ngực để bé bú mẹ dễ hơn. Còn những mẹ có có bầu ngực săn cứng sẽ khiến bé gặp khó khăn khi ngậm bắt vú.

Hướng dẫn cách vắt sữa mẹ bằng tay không đau

Nếu thực hiện đúng cách, vắt sữa mẹ bằng tay chỉ mất khoảng 15-20 phút/cữ và không làm mẹ đau. Để giúp mẹ có thể dễ áp dụng tại nhà, dưới đây là 10 bước vắt sữa cơ bản:

Bước 1: Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ cần thiết gồm bình sữa hoặc túi trữ chuyên dụng đã tiệt trùng bằng nước sôi 5 phút, để ráo. Chuẩn bị khăn sạch, nước ấm để vệ sinh.
Bước 2: Rửa bằng xà phòng diệt khuẩn ít nhất 20 giây, lau khô. Nếu tay lạnh, ngâm nước ấm để tăng lưu thông máu, cũng như giúp sữa dễ về hơn.
Bước 3: Dùng khăn ấm (40-45°C) chườm quanh bầu ngực 2-3 phút, kích hoạt oxytocin, giảm căng tức và giúp sữa phun tia mạnh.
Bước 4: Xoa nhẹ nhàng theo vòng tròn từ ngoài vào núm vú 1-2 phút để tăng prolactin và hormone sản xuất sữa.
Bước 5: Ngồi thẳng lưng, hơi nghiêng về trước, chân chạm sàn, dùng gối tựa nếu cần. Tư thế thư giãn sẽ giúp sữa chảy dễ dàng hơn.
Bước 6: Đặt bàn tay thành hình chữ C để giữ bầu ngực. Tức là ngón cái đặt phía trên quầng vú và núm vú, ngón trỏ đặt ở phía dưới đối diện, các ngón còn lại nhẹ nhàng nâng đỡ bầu ngực.
Bước 7: Dùng ngón cái và ngón trỏ nhẹ nhàng ép vào phía trong, hướng về thành ngực. Tránh dùng lực quá mạnh có thể gây bầm tím, đau rát hoặc làm tăng nguy cơ tắc tuyến sữa. Lặp lại thao tác ấn – thả một cách nhịp nhàng, liên tục. Khi hormone oxytocin được kích thích, sữa có thể phun thành tia hoặc chảy thành dòng.
Bước 8: Ép nhẹ về trước, thả lỏng, lặp nhịp "ấn-ép-thả" như bé bú (5-7 giây/lần). Di chuyển tay quanh ngực để vắt hết tuyến.
Bước 9: Vắt mỗi bên 3-5 phút, luân phiên 2-3 lần đến khi ngực mềm. Tổng thời gian 15-20 phút để rỗng tuyến sữa hoàn toàn.
Bước 10: Cho bé bú trực tiếp; nếu không, đổ vào túi trữ sữa, ghi ngày/giờ rồi để ngăn mát (4 ngày) hoặc đông lạnh (6 tháng) ở -18°C.

Một số lưu ý trong quá trình dùng tay vắt sữa mẹ

Rửa tay sạch, tiệt trùng dụng cụ để tránh nhiễm khuẩn.
Tránh bóp mạnh, kéo núm hoặc trượt da gây đau rát.
Nếu ban đầu sữa ít, kiên trì massage và vắt đều đặn; không vắt quá 20 phút/cữ để tránh mỏi.
Vắt sữa bằng tay sau khi bé bú để kích thích sữa chảy nhiều.
Nếu đau dữ dội hoặc có dấu hiệu bất thường (chảy máu, sưng), dừng vắt sữa ngay và liên hệ với bác sĩ để được tư vấn.
Để nguồn sữa dồi dào, mẹ cần uống nhiều nước (2-3 lít/ngày), ăn thực phẩm giàu đạm để tăng sữa.

Giải đáp một số thắc mắc

Dù vắt sữa bằng tay là phương pháp tự nhiên và an toàn nhưng vẫn còn nhiều lo lắng thường gặp khiến mẹ do dự. Dựa trên lời khuyên từ các chuyên gia, chúng tôi sẽ giải đáp chi tiết một vài câu hỏi để mẹ tự tin hơn trong quá trình nuôi em bé.

1. Vắt sữa bằng tay có làm mất sữa không?

Không, việc vắt sữa bằng tay nếu thực hiện đúng kỹ thuật sẽ không làm mất sữa mà ngược lại còn kích thích cơ thể sản xuất nhiều hơn, tương tự như khi bé bú trực tiếp. Vắt sữa đều đặn giúp giải tỏa căng tức ngực, làm bầu vú mềm hơn và thúc đẩy tiết sữa nhờ sự gia tăng hormone prolactin. Tuy vậy, nếu thao tác sai hoặc lạm dụng quá mức, mẹ có thể bị đau, nguy hiểm hơn là gây ảnh hưởng không tốt đến tuyến vú.

2. Khi nào nên vắt sữa mẹ bằng tay?

Bạn có thể vắt sữa mẹ bằng tay trong các tình huống như:

Kích thích sữa non về.
Làm mềm bầu vú trước khi cho bé bú.
Giảm cảm giác căng tức do dư sữa hoặc tắc tia.
Hỗ trợ những bé bú kém (sinh non, nhẹ cân).

Ngoài ra, phương pháp này cũng rất hữu ích khi không có máy hút sữa, không có điện hoặc đơn giản là mẹ muốn tiết kiệm chi phí và chỉ cần lấy một lượng sữa nhỏ.

3. Dùng tay vắt sữa mẹ có khiến ngực bị tổn thương không?

Nếu thực hiện sai kỹ thuật, vắt sữa bằng tay CÓ THỂ gây hại cho bầu ngực. Ví dụ như bóp hay vuốt quá mạnh khiến mô vú bị tổn thương, dẫn đến sưng đau và thậm chí ảnh hưởng đến việc tiết sữa sau này. Để hạn chế rủi ro, mẹ nên thao tác nhẹ nhàng, thay đổi vị trí ngón tay quanh bầu vú để sữa chảy ra đều, đồng thời rửa tay sạch sẽ trước khi bắt đầu.

4. Nếu vắt sữa mẹ bằng tay không hiệu quả thì phải làm sao?

Nếu vắt tay không hiệu quả, mẹ nên thử máy hút sữa sẽ giúp tiết kiệm thời gian và công sức hơn. Tại TopGiaKids, các sản phẩm máy hút sữa điện đôi và máy hút sữa rảnh tay là hai mặt hàng bán chạy và nhận được nhiều phản hồi tích cực từ mẹ bỉm sữa. Chỉ từ 1.120.000 VNĐ, mẹ đã có thể sở hữu Máy hút sữa điện đôi cao cấp M5-03 (3 chế độ massage-kích-hút, 16 mức tùy chỉnh, hút êm không đau).

Hoặc mẹ có thể tham khảo Máy hút sữa rảnh tay M5-05 (không dây, đeo gọn áo ngực, lực hút mạnh yên tĩnh, pin "trâu"). Đây là sản phẩm lý tưởng cho mẹ văn phòng vừa hút sữa vừa làm việc mà không làm ảnh hưởng tới đồng nghiệp xung quanh. Toàn bộ sản phẩm tại TopGiaKids được bảo hành 3 năm, đổi trả 1:1 trong 30 ngày nếu lỗi tới từ nhà sản xuất.

Vắt sữa bằng tay là phương pháp tự nhiên giúp mẹ chủ động chăm sóc nguồn sữa cho bé. Khi thực hiện đúng cách, vắt sữa mẹ bằng tay này không chỉ hỗ trợ giảm căng tức ngực, ngăn ngừa tắc tia, mà còn duy trì dòng sữa dồi dào. Mặc dù vậy, để tối ưu thời gian và cân bằng giữa việc chăm con và công việc, mẹ có thể kết hợp thêm máy hút sữa hiện đại. Sự linh hoạt giữa hai phương pháp sẽ giúp mẹ vừa tiết kiệm công sức, vừa đảm bảo con yêu luôn được hưởng trọn vẹn nguồn sữa quý giá.

Thông tin liên hệ TopGiaKids